Почему птиц не бьет током на проводах? (видео) Если, подняв голову, взглянуть на линии электропередач, несущие в себе несметное количество вольт, невольно складывается впечатление, что перед вами своеобразная адская печь, способная заживо зажарить любую птицу, севшую на смертоносный кабель, в миллисекунду. В действительности же этого не происходит. На столбах, поддерживающих электрические провода, рисуют череп и … Читать далее
«Нанотехнология» нима дегани? (видео) 1673 йилда Антони Ван Левенгук инсонлардан биринчи бўлиб, микроскоп орқали микробларнинг бевосита кўриш ва уларни кузатишга муваффақ бўлди. Унинг 250-300 марта катталаштирувчи микроскопни яратгани ўз замонаси учун оламшумул аҳамият касб етувчи воқеа бўлишини ҳеч ким хатто тасаввур ҳам қилмаган эди. Одамлар биргина сув томчисида улкан микдордаги майда тирик жонзодлар борлигини, қон … Читать далее
Эпилепсия қандай касаллик? (видео) Тасаввур қилинг: дарс мобайнида бир ўқувчининг тутқаноқ касаллиги бошланиб қолди, ўқитувчи ушбу ҳолатда қандай ҳаракат қилиши зарур, ўқувчилар ўз синфдошига қандай ёрдам беришлари керак? Халқ орасида қуёнчиқ деб юритиладиган эпилепсия касаллиги ҳақида нималарни билиш керак? Медицина фани эпилепсия касаллигини ўрганишда ва уни даволашда қандай йўллардан фойдаланади? Эпиле́псия (қадимий юнонча ἐπιληψία ёки … Читать далее
Сақич зарарлими? (видео) Баъзида ўқувчиларнинг дарс давомида сақич чайнашларига гувоҳи бўламиз. Лекин вақт ўтиб бу ёмон одатга айланиб қолсачи? Сақичнинг қандай зарари бор? У саратонга сабаб бўлади, дейишади. Шу тўғрими? Сақичнинг фойдаси ҳам борми? Ушбу саволлар билан олий тоифали шифокор, инфекционист Наргиза Ҳикматуллаевага юзландик. Олдинги вақтларда Шарқ халқлари табиий каучук хомашесидан сақич ўрнида фойдаланган. Айтишларича, … Читать далее
Нима учун соатни чап қўлга тақадилар? Нима учун соатни чап қўлга тақадилар? Бунинг учун соат яралиш тарихига назар солсак. Қўл соатлари 15 асрда ҳаракатланувчи пружина ихтиро қилинганидан кейин яратилди. 1868 йилда Patek Philippe заргарлик буюми бўлиб саналган билак узук кўринишидаги аёллар соатини яратди. Эркаклар қўл соатларни тақиш номақбул деб ҳисоблаганлар. Шунга қарамасдан, 1904 йил Cartier … Читать далее
Торнадо қандай ҳосил бўлади? (видео) Деярли ҳар бир киши кучли шамолли ва момақалдироқли бўроннинг гувоҳи бўлган. Аммо бир вақтнинг ўзида бир неча минг квадрат километрли ҳудудни қамраб оладиган бўронлар ҳам бўлади. Шундай бўронлардан бири циклондир. Циклон пайтида шамол ҳамма томондан паст босимли жой бўлган бўроннинг марказига қараб эсади. Қизиги шундаки, бу шамол улкан ҳаво бурамасини … Читать далее
Гугурт қачон ва қаерда пайдо бўлган? (видео) Гугурт қутисининг кундалик ҳаётимиздаги ўрни жудаям катта. Унга хонадонимизда шунчалик ўрганиб қолганимиздан ҳозирда ажабланарли ва ғаройиб ихтиролар сарасига кирмайди. Гугурт қутисининг ҳозирги ҳолатига келгунича қанча вақт ўтган? У қандай пайдо бўлган? Ушбу мақолада юқоридаги саволларга жавоб топишга харакат қиламиз. Ҳозирда биз ишлатадиган, қутига қадоқланган гугуртлар 19 аср бошида … Читать далее
Юрак қандай ишлайди? (видео) Юрак такрорий ритмик қисқаришлар орқали қонни томирларда юргизувчи органдир.Юрак қон айланиш тизимига эга барча ҳайвонларда мавжуд. Юрак — одам ва ҳайвонларнинг қон айланиш системасидаги марказий аъзо, у доим бир хилда қисқариши (систола) туфайли қонни қон айланиш системаси бўйлаб ҳайдаб беради ва уни веналар орқали қайтиб келишини ҳамда артериал қон томирлардаги ҳаракатини … Читать далее
Сибир куйдиргиси қандай касаллик? (видео) Юртимиз аҳолисининг салкам олтмиш фоизи қишлоқ жойларида яшайди. Шахсий томорқа ва ёрдамчи хўжаликка эга ҳар бир қишлоқ хонадонида мол, қўй боқилади. Айниқса, қариялар ва ёш болалар истиқомат қиладиган оилаларни «рўзғорнинг беминнат дўкони» — соғин сигирсиз тасаввур қилиш қийин. Йилнинг серёғин келиши дала-даштларда ўт-ўланларнинг гуркираб ўсишига омил бўлди. Натижада мамлакатимизда чорва … Читать далее
ДНК нима дегани? (видео) ДНК текшируви ҳақида кўпчилик эшитган. Бироқ бу усул орқали қандай таҳлиллар бажарилишини, бу текширув усули нима учун кераклигини, ДНК текшируви ўтказилишига кўрсатмалар каби саволлар барчани қизиқтириши тайин. Бугун шу мавзуга кенгроқ тўхталишга қарор қилдик. Маълумот ўрнида: Ҳар бир инсон бу дунёда ўзига хос тузилишга эга. Ҳар бир инсоннинг бўйи, гавдаси, кўз … Читать далее